TỰ LỰC + HỢP LỰC + THA LỰC

Mỗi ngày mình lại học được thêm những điều mới mẻ và đầy thú vị.

Hôm nay đến làm việc với nhạc sĩ Trần Long Ẩn về các chi tiết nội dung cho một chương trình tác giả – tác phẩm về anh mà tụi mình sắp làm. Ngồi đàm đạo với anh về các ca khúc anh viết, thấy ngỡ ngàng trước những triết lý sống quá nhân văn và sâu sắc mà anh gửi gắm trong từng câu từng chữ, trong hàng loạt ca khúc anh từng viết.

Ngoài những tác phẩm đã trở nên quá thân thuộc, để các triết lý sống được gửi gắm đã trở nên gần gũi với không ít khán giả yêu âm nhạc, như trong Một đời người – một rừng cây, Mừng tuổi mẹ, Đi qua vùng cỏ non…, mình còn quý nhiều tứ anh đặt trong nhiều ca khúc khác, trong đó có Tiếng hát từ mặt trời và ánh lửa. Anh nói, cái ý quan trọng nhất mà tôi muốn chuyển tải đến cho người nghe qua bài hát này, chính là vạn vật trên đời này không thể tự tồn tại một mình, mà nhất định phải nương dựa vào nhau. Chẳng hạn, một con suối có thể chỉ là một con suối bình thường như trăm ngàn dòng suối khác; nhưng nếu nó may mắn được treo mình lên trên một vách đá, nó sẽ đổ xuống thành một ngọn thác! Mà bạn biết đấy, sức mạnh của một ngọn thác so với một con suối sẽ khác biệt thế nào!

Câu nói của anh làm mình nhớ lại một bài viết mình đọc được từ một chị bạn quý. Chị bảo chị được một vị cao nhân chỉ dạy, rằng sống trên đời này con người ta cần hợp đủ ba loại lực mới có thể phát triển mạnh mẽ hết mức: Tự lực + Hợp lực + Tha lực.

Tự lực – chính là nỗ lực từ chính bản thân ta, và là cái cần được đề cập đến đầu tiên, bởi chỉ ngoại trừ một phần ngàn thành phần quá sức may mắn, chỉ cần… nằm im sung cũng rụng cho vào miệng, thì 99,99% còn lại đều phải tự phát ra quyết tâm làm được, đạt được thì ta mới bắt tay vào cố gắng. Đây có thể được coi như điều kiện cần của một sự phát triển, là cái mầm đầu tiên để vun lên thành Cây thành công.

Tuy vậy, nếu chỉ có Tự lực mà thôi, ta sẽ thấy ta sẽ không làm được gì cả, hoặc làm được rất ít. Chẳng hạn như, một con suối mà không có mưa xuống, hoặc thiếu gió, hoặc thiếu dốc thoai thoải… cũng sẽ cản trở lực chảy . Con người có quyết tâm cho lắm mà thiếu kiến thức, thiếu người dạy dỗ, thiếu cả cơm ăn áo mặc hàng ngày…, người ấy sẽ làm sao đi được tới cái mà người ấy muốn. Mà kiến thức ở đâu có? Từ bao nhiêu người đi trước trải nghiệm, trả giá bằng bao nhiêu thành công và thất bại, đôi khi là máu và nước mắt, mới có được. Cơm bạn ăn, áo bạn mặc, bạn có tự trồng lúa hay dệt vải được để tự cung tự cấp cho bản thân bạn không? Tất cả đều phải nương dựa vào nhau, qua phân công lao động rõ ràng, người trồng lúa người dệt vải, người tạo ra sản phẩm tiêu dùng và trí tuệ…, để tất cả sử dụng cùng nhau, ấy gọi là Hợp lực.

Buổi chiều ngồi vào bàn cơm, mình kể đến đoạn này, anh Tin Nhái ồ lên, bảo sáng nay trong giờ học Mục đích sống, con cũng được học về điều này. Cô giáo con cũng cho ví dụ tương tự như mẹ vậy (mẹ cười, thì mẹ đọc được ý này từ cô giáo con mà!) Tin bảo, nhưng sáng nay con có phản biện lại đôi chút, con nói nhưng những thứ ấy ta có trả tiền để mua mà, đó gọi là trao đổi sòng phẳng, đâu có thấy Hợp lực gì lắm. Mình cười, nói chàng trai ạ, không biết cô giáo con đã lập luận thế nào để giải đáp cho phản biện của con, nhưng mẹ cho con một dẫn chứng ngay: con lạc xe giữa một vùng hoang vu và con rất đói rất đói, lúc đó con có rất nhiều tiền cũng có thể mua được cơm ăn không? Rõ ràng là không. Vậy thì tiền không thể mua được mọi thứ. Tuy vậy trong trường hợp này lại khác: con nuôi gà, nhà hàng xóm con trồng lúa, nhà nữa trồng rau. Các bên trao đổi cho nhau để rốt cục bên nào cũng có cơm ăn với trứng và rau, đó hoàn toàn có thể, mà đó chẳng gọi là Hợp lực thì là gì! Thằng nhỏ cười, kêu Đúng, Đúng!

Mình sẵn đà, tiện tiếp luôn. Mình nói tuy nhiên, Tự lực + Hợp lực thôi cũng chỉ mới đạt được 70-80% những gì mình mong muốn. Con có bao giờ tự hỏi vì sao trong tất cả các ngôn ngữ trên thế giới đều có chữ “May mắn”? Có hàng trăm ngàn dòng suối trên trái đất này, nhưng tại sao chỉ có một số ít con suối May mắn được treo lên các vách đá dựng đứng, trở thành những ngọn thác mạnh mẽ? Tại sao có một số người sinh ra May mắn hơn những người khác: thân thể lành lặn, mặt mũi nhìn có thiện cảm, trí óc thông minh lanh lợi học đâu nhớ đó, gia đình yên ấm, hoặc khi ra đời làm gì cũng thuận lợi, cuộc sống bình yên suôn sẻ…? Đó chính là nhờ Tha lực, là thứ lực mạnh mẽ do con có lòng tin, rồi từ đó phát tâm sống thiện lương và cầu nguyện Ơn Trên tiếp tục che chở cho con và gia đình, để mọi việc an ổn, thuận lợi. Còn Ơn Trên là ai ư? Là những Đấng Cao Thiêng trong tâm thức của mỗi người, là vị đại diện cao cả trong tôn giáo của mỗi người, là Ông Bà Tổ Tiên ta với những người không theo đạo nào cả mà chỉ giữ nếp thờ cúng ông bà, hoặc thậm chí, là sức mạnh từ Vũ trụ vốn luôn chứa đựng những năng lượng huyền bí mà khoa học của thời đại bây giờ vẫn chưa giải mã được… Tóm lại, là ai cũng được, miễn sao là mình biết tin tưởng, và biết nương dựa. Miễn sao ta đừng là kẻ vô thần và ba hoa vỗ ngực xưng là tự bản thân ta có thể làm ra tất thảy, là được rồi!

So với cái thời viết bài Thuyết 7/3 trong cuốn An nhiên mà sống, giờ đây ý thức của mình được rộng thêm một chút. Nhớ trong Thuyết 7/3 hồi đó, mình có nói, với mình, công thức sống là 7 phần tự cố gắng nỗ lực + 3 phần biết nương dựa Ơn Trên, gọi là “Tận nhân lực – Tri thiên mệnh“. Giờ mình mới hiểu thêm, trong cái “7 phần tự nỗ lực” ấy, nó đã bao gồm luôn cả sự Tự lực của bản thân, và ý thức biết kết hợp Hợp lực từ mọi người quanh mình rồi. Người khôn ngoan sẽ là người biết tận dụng tối đa sức mạnh từ sự Hợp lực ấy. “Đông tay thì vỗ nên kêu” mà!

Rồi, ngẫm thêm chút nữa, thật lòng mình nghĩ, thật ra chẳng có gì là Tự nhiên cả. Bạn đã cố gắng hết sức rồi, bạn đã tận dụng hết sức mạnh của Hợp lực rồi, riêng với sự may mắn đến từ Tha lực, đó còn là ý thức cố gắng sống tốt, sống tử tế của bạn từ bao đời sống trước đây, để bây giờ, bạn gặt hái quả ngọt. Vậy thì, đời này bên cạnh việc ý thức tin tưởng Ơn Trên để mọi việc được an ổn may mắn, việc bạn tiếp tục sốt tốt, sống tử tế ở cuộc sống hiện tại, bản thân chúng cũng đã là một phần Tự lực hữu hiệu bạn đang “góp vốn” vào cho đời sau Tha lực giữ cho bạn được tiếp tục an lành. Một vòng tròn khép kín, nói bao la có bao la mà nói nhỏ gọn cũng thật là nhỏ gọn. Nó hay ho và dễ thương vậy đó, héng 
(6.6.2017 – QH)

– Hình ảnh bốn cánh tay của những người bạn thân, chụp cũng lâu rồi. Là tay ai cũng được, bởi vì nếu bạn thay tay của chúng mình bằng bốn cánh tay của các thành viên nhóm bạn của chính bạn, bạn cũng sẽ tạo ra được một hình vuông vững chắc vuông vức như thế này 

– Bạn có thể tin vào những điều mình viết trên đây hoặc không tin. Tuy vậy, tin hay không thì những lập luận trên đây cũng đang cho bạn… một vài lý do để sống tốt sống tử tế, thôi vậy cũng đáng thử, bạn héng!